Tuyển sinh ĐH, CĐ 2019: Chọn nghề vì đam mê, đã đủ?

Câu hỏi muôn thuở được các phụ huynh và học sinh quan tâm mỗi mùa tuyển sinh là chọn ngành, chọn nghề gì. Bộ GDĐT, Bộ LĐTBXH phối hợp cùng một số đơn vị tổ chức đã chính thức khởi động chương trình tư vấn, hướng nghiệp năm 2019 để giải đáp những băn khoăn này. 

Đại học không phải là con đường duy nhất vào đời. Ảnh minh họa.

Hiểu mình, hiểu nghề 

Mùa tuyển sinh 2019 đã chính thức khởi động với các chương trình tư vấn, hướng nghiệp được tổ chức nhằm cung cấp cho học sinh và gia đình các thông tin, tư vấn để chọn ngành, chọn nghề phù hợp với năng lực, sở trường bên cạnh đam mê, xu hướng xã hội. 

Chương trình tư vấn diễn ra cuối tuần qua tại TP HCM, Thanh Hóa… với các chuyên gia tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp đến từ các trường thuộc ĐHQG TP HCM, lãnh đạo nhiều trường ĐH và các chuyên gia tư vấn tâm lý, sức khỏe... đã trả lời trực tiếp mọi thắc mắc của phụ huynh và thí sinh. 

Trong đó, nhiều học sinh đã được gặp gỡ và trao đổi trực tiếp với đại diện các trường, được cung cấp đầy đủ thông tin tuyển sinh năm 2019 và trực tiếp tham gia các hoạt động hướng nghiệp là cơ hội giúp các em hiểu biết rõ hơn về các ngành nghề mình quan tâm. Bởi theo GS Võ Văn Tới - phụ trách bộ môn Kỹ thuật Y sinh, ĐH Quốc tế (ĐHQG TP HCM), nếu như các em thật hiểu về ngành nghề mình sẽ chọn thì sau này không lãng phí thời gian chọn lại, nhất là với các ngành nghề còn mới, chưa nhiều nơi đào tạo. 

Theo ông Trương Anh Dũng- Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp (Bộ LĐTBXH), học gì nên là quyết định của chính các thí sinh, dựa trên đam mê, năng lực, điều kiện của bản thân và gia đình, dựa trên những thông tin đầu vào từ xã hội, nhà trường và nhà tư vấn.

Trên thực tế, nhiều thí sinh đã chọn nghề, chọn trường theo nguyện vọng của bố mẹ mà không hề có sự yêu thích, đam mê nên sau một thời gian nhập học lại cảm thấy chán nản, băn khoăn nên bỏ hay học tiếp… Bên cạnh đó, việc chọn ngành mơ hồ vì thấy ngành này đang "hot", vì bạn thân chọn ngành này hoặc chọn ngành vì thấy… hay hay cũng là một thực tế phổ biến được các chuyên gia lưu ý. Hiểu mình, hiểu nghề mình sẽ chọn là yếu tố quan trọng giúp thí sinh tiết kiệm được thời gian, công sức, tiền bạc bỏ ra so với chọn nhầm nghề. 

Học ĐH hay học nghề? 

Từ việc suy xét kỹ khả năng, sở thích của bản thân, có thể thấy không phải tất cả mọi thí sinh đều phù hợp với việc học ĐH, ông Trương Anh Dũng nhắn nhủ tới các thí sinh, học ĐH: Tất nhiên là tốt nếu các bạn có đủ năng lực, kiến thức phổ thông vững vàng và có điều kiện tài chính bởi chúng ta rất cần những cử nhân và kỹ sư tài năng. Tuy nhiên đất nước chúng ta, thị trường lao động đang rất thiếu những người lao động trẻ có kiến thức kỹ năng nghề giỏi.

Ông Dũng nêu ví dụ, về giáo dục nghề nghiệp, tổng kết năm học vừa qua, nhiều trường tuyển sinh gắn với tuyển dụng, nhiều trường nghề có trên 90% sinh viên sau tốt nghiệp có việc làm ngay với thu nhập bình quân 8-10 triệu đồng/tháng.

Trong khi đó, những thống kê về cử nhân, thạc sĩ thất nghiệp hàng năm, tình trạng cất bằng cử nhân đi học… trung cấp hay các hàng trăm sinh viên bị buộc thôi học mỗi năm vì không đáp ứng được yêu cầu học tập, rèn luyện của trường ĐH..  cũng là một thông tin đáng để các thí sinh cân nhắc trước mùa tuyển sinh ĐH, CĐ năm nay. Phải đỗ ĐH bằng mọi giá để vui lòng cha mẹ không quan trọng bằng bạn sẽ trở thành ai, có đóng góp gì cho công việc bạn làm. 

Nói như ông Trần Anh Tuấn- Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TPHCM, không có ngành "hot" mà chỉ có người "hot" trong lĩnh vực ngành nghề mình theo đuổi mà thôi. 

Lưu ý mức học phí, học bổng

Một lưu ý nữa các thí sinh cần quan tâm là mức học phí dự kiến cho năm học 2019-2020 nhìn chung đều tăng. Trung bình học phí hệ đại trà vẫn được các trường áp dụng theo quy định chung của Nhà nước là 9-15 triệu đồng/năm học và tăng theo lộ trình.

Tuy nhiên, khi thực hiện cơ chế tự chủ, hầu hết các trường ĐH công lập đều có thêm nhiều hệ chương trình đào tạo khác với mức học phí đa dạng và đều tăng cao. Riêng chương trình chất lượng cao, liên kết nước ngoài… có mức học phí không kém gì trường tư. Vì vậy, các chuyên gia cũng lưu ý thí sinh cần quan tâm đến khả năng chi trả của gia đình bên cạnh các chính sách vay ngân hàng dành cho sinh viên. 

Ngoài ra cơ hội học bổng của các trường cũng là yếu tố có thể cân nhắc vì hiện nhiều trường công bố các gói học bổng "khủng" nhằm hút thí sinh giỏi và động viên sinh viên xuất sắc. Chẳng hạn, Trường ĐH Kinh tế TP HCM vừa công bố sẽ dành khoảng 4.200 suất học bổng trị giá đến 35 tỉ đồng cho sinh viên, tăng 10 tỉ đồng so với năm trước. Trong đó, dự kiến thủ khoa vào trường sẽ được thưởng một suất học bổng 20 triệu đồng, hai á khoa có học bổng 15 triệu đồng, căn cứ vào điểm thi THPT xét tuyển… 

Thu Hương

Nguồn: http://daidoanket.vn